Βάζοντας στα παιδιά μας όρια, τα προστατεύουμε μελλοντικά (και) από τη σεξουαλική παρενόχληση
Πώς συνδέεται η πειθαρχία ενός νηπίου με τα περιστατικά που έχουν απασχολήσει τον τελευταίο καιρό το Χόλιγουντ;
Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους μας όταν διαβάζουμε για περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης είναι μήπως το παιδί μας μεγαλώνοντας (ή ακόμα και σε μια όχι και τόσο μεγάλη ηλικία…) βρεθεί θύμα ή θύτης σε μια τέτοια υπόθεση. Για να το θωρακίσουμε όσο μπορούμε απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις, το πρώτο βήμα είναι να του διδάξουμε από νηπιακή ακόμα ηλικία τις έννοιες των ορίων και της συγκατάθεσης.
«Ουσιαστικά, συγκατάθεση σημαίνει ότι δίνουμε στο παιδί την άδεια να κάνει κάτι», σχολιάζει η Αμερικανίδα Stacey Honowitz, δικηγόρος ειδικευμένη σε υποθέσεις παιδικής κακοποίησης. Όπως εξηγεί η ίδια, όταν οι γονείς θέτουν αυστηρά όρια στα παιδιά όσον αφορά πράγματα όπως οι λιχουδιές και η παρακολούθηση της τηλεόρασης, τους διδάσκουν παράλληλα την έννοια της συγκατάθεσης.
Για παράδειγμα, όταν το παιδί μάς ρωτάει αν μπορεί να φάει ένα μπισκότο ή να δει μια ταινία στην τηλεόραση κι εμείς απαντάμε θετικά, του δίνουμε τη συγκατάθεσή μας. Αν απαντήσουμε αρνητικά, τότε το παιδί μας πρέπει να σεβαστεί το όριο που θέτουμε, διαφορετικά θα υποστεί τις συνέπειες.
Αφού θέσουμε αυστηρά όρια στον υλικό κόσμο γύρω μας, μπορούμε να διδάξουμε στο παιδί μας την έννοια των προσωπικών ορίων, ακόμα και από την ηλικία των τεσσάρων ετών, όταν αναπτύσσει περιέργεια για το πώς λειτουργεί το σώμα του. «Τότε, αρχίζουμε να του λέμε ότι κανένας δεν έχει δικαίωμα να αγγίξει τα ιδιωτικά μέρη του σώματός του και πως το “όχι” σημαίνει “όχι”», διευκρινίζει η Honowitz. «Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος άνθρωπος πάει να αγγίξει έναν άλλο χωρίς τη συγκατάθεση του τελευταίου, θα βρεθεί σε μπελάδες».
Φυσικά, σε αυτό το μάθημα οφείλουμε κι εμείς ως γονείς να δώσουμε το παράδειγμα, σεβόμενοι τα σωματικά όρια του παιδιού μας. Αν για παράδειγμα το παιδί μας δεν θέλει να το αγκαλιάσουμε, να το φιλήσουμε ή να το γαργαλήσουμε, πρέπει να σεβαστούμε την επιθυμία του.
«Τα παιδιά μας έχουν κάθε δικαίωμα να αρνηθούν», προσθέτει η Honowitz. «Έτσι, τους διδάσκουμε ότι είναι αφεντικά του σώματός τους».
Αρκετά χρόνια αργότερα, γύρω στα δέκα χρόνια τους, μπορούμε να αρχίσουμε να μιλάμε στα παιδιά μας για τα όρια στην κατανάλωση αλκοόλ και άλλων ουσιών. Ακόμα και αν δεν δείχνουν ακόμα ενδιαφέρον για την μπίρα και το κρασί που πίνουν οι «μεγάλοι» στα οικογενειακά τραπέζια, οφείλουμε να τους μιλήσουμε για το αλκοόλ και τις άλλες ουσίες που αποτελούν, καλώς ή κακώς, κομμάτι της κουλτούρας μας.
Ένα νήπιο μπορεί να δυσκολευτεί να κατανοήσει το γιατί πρέπει να ζητάει τη συγκατάθεση των άλλων για οτιδήποτε – από το να δανειστεί ένα παιχνίδι μέχρι το να αγκαλιάσει ένα άλλο παιδί. Όμως κάνοντας κτήμα του αυτή τη συμπεριφορά έστω και διά της επανάληψης, θα κάνει μια καλή αρχή.